Niestabilność barku

Zwichnięcie to brak kontaktu kości tworzących staw spowodowane przemieszczeniem powierzchni stawowych. Przy urazach barku 30% uszkodzeń to właśnie zwichnięcia. U mężczyzn występują one 4-5 razy częściej niż u kobiet. U młodych pacjentów zwichnięcie powoduje zwykle oderwanie obrąbka panewki w strefie przednio-dolnej.

Tego typu uszkodzenie obrąbka nazywamy uszkodzeniem Bankarta. W zwichnięciach, które są wynikiem dużego urazu, z dużymi, nagle działającymi siłami stwierdza się, oprócz uszkodzenia obrąbka, uszkodzenia części kostnej panewki i głowy kości ramiennej (uszkodzenie Hill-Sachs) oraz uszkodzenia chrząstki. Przy zwichnięciu u starszych pacjentów stwierdza się zwykle uszkodzenia dodatkowe takie jak uszkodzenia stożka rotatorów lub złamanie guzka większego kości ramiennej. Przy uszkodzeniu obrąbka panewki u 85% pacjentów występują kolejne zwichnięcia, co jest obrazem niestabilności stawu, dawniej nazywanej nawykowym zwichnięciem barku.

Leczenie pierwszego zwichnięcia barku jest zachowawcze, wymaga szybkiego nastawienia najlepiej w znieczuleniu ogólnym i unieruchomienia, oraz późniejszej rehabilitacji.

Kolejne zwichnięcia, są dowodem uszkodzenia obrąbka i niestabilności stawu. W takiej sytuacji leczeniem z wyboru jest leczenie operacyjne.

Celem operacji jest naprawa anatomiczna czyli przymocowanie obrąbka panewki w jego naturalnym miejscu na panewce łopatki. Leczenie operacyjnie odbywa się artroskopowo, w znieczuleniu ogólnym. Zwykle zabieg wymaga wykonania dwóch ok. 1 cm nacięć w okolicy stawu. Przez te nacięcia do stawu wprowadzana jest 4 mm sonda zakończona  kamerą ze światłowodem i  narzędzia artroskopowe pozwalające na potwierdzenie uszkodzenia i jego naprawę. Naprawa polega na przymocowaniu oderwanych elementów za pomocą implantów (kotwic), których liczba zależna jest od rozległości uszkodzenia. Dzięki takiej małoinwazyjnej technice operacyjnej  pacjent w kilka godzin po zabiegu może iść do domu.

Jeśli podczas zabiegu artroskopii lekarz stwierdza, że obrąbek stawowy jest nieodwracalnie zniszczony lub występuje znacznego stopnia uszkodzenie kostnego brzegu panewki, pacjent jest kwalifikowany do operacji z klasycznym otwarciem stawu.  Wykonywany tą techniką zabieg sposobem Bristow-Latarjet polega na przeniesieniu wyrostka kruczego w miejscu ubytku przednio-dolnego kostnego brzegu panewki oraz plastyce torebki stawowej.

Po zabiegu staw pacjenta jest unieruchamiany w kamizelce ortopedycznej na okres 6 tygodni. Ćwiczenia są integralną częścią całego procesu leczenia i rozpoczynają się już w dniu zabiegu. W dniu wypisu pacjent dostaje prospekt z opisanymi ćwiczeniami, ze zdjęciami instruktażowymi oraz harmonogramem ich przeprowadzania.

Po opisanym wyżej leczeniu zdecydowana większość sportowców wraca do czynnego uprawiania swojej dyscypliny sportowej.