Uszkodzenia łąkotek

Łąkotki stanowią ważne struktury anatomiczne stawu kolanowego.  Położone one są wewnątrz stawu kolanowego po obu jego stronach (łąkotka przyśrodkowa i łąkotka boczna)  i oddzielają powierzchnię stawową kości udowej od powierzchni kości piszczelowej. W czasie ruchu zginania i prostowania kolana łąkotki przesuwają się wraz kością piszczelową, do której są przytwierdzone.

Łąkotki zbudowane są ze zbitej, sprężystej tkanki łącznej, mają sierpowaty kształt a na przekroju kształt klina zwężającego się do  środka stawu. Zewnętrzny brzeg łąkotki przymocowany jest do torebki stawowej, zaś część wewnętrzna jest luźna. Od strony torebki stawowej do łąkotki wnikają drobne naczynia krwionośne ale zaledwie do ¼  jej szerokości,  tworząc tzw. strefę „czerwoną”.

Pozostała część łąkotki (3/4 obszaru) jest pozbawiona ukrwienia i nazywana jest strefą „białą”. Ma to duże znaczenie dla możliwości gojenia uszkodzeń łąkotki, decydując o sposobie leczenia.  Na wygojenie można liczyć wyłącznie przy niektórych uszkodzeniach w strefie „czerwonej”. Występujące najczęściej uszkodzenia w strefie białej, ze względu na brak w niej naczyń krwionośnych, nie dają szans na wygojenie. Mimo  wytrzymałej struktury łąkotki dość często ulegają uszkodzeniu. I nie potrzeba dla ich uszkodzenia szczególnie dużego urazu. Często są to banalne urazy, o których pacjent szybko zapomina. W zależności od ustawienia kończyny w momencie urazu powstają uszkodzenia łąkotki o różnej lokalizacji i różnym kształcie (podłużne, poprzeczne, w kształcie języka, typu rączki od wiaderka). Do uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej może dojść np.  przy wstawaniu z przysiadu, przy niewielkim skręceniu podudzia. Łąkotka zostaje wówczas przyciśnięta przez koniec kości udowej do powierzchni stawowej kości piszczelowej, pociągnięta w czasie wyprostu kolana i w efekcie rozerwana. Często taki mechanizm nie zwraca uwagi chorego a dolegliwości nie zawsze pojawiają się od razu. Dosyć często dolegliwości związane z uszkodzeniem łąkotki mają charakter przejściowy. Gdy uszkodzona część łąkotki przemieści się i jest drażniona w czasie ruchu, dolegliwości nasilają się. Gdy uszkodzona część ułoży się na swoim miejscu, przez dłuższy czas może nie dawać dolegliwości.

Podobnie jak w innych uszkodzeniach stawu, decydujące znaczenie dla postawienia właściwego rozpoznania ma prawidłowe badanie ortopedyczne przeprowadzone przez ortopedę w czasie wizyty lekarskiej.  W czasie badania lekarz wykonuje szereg testów czynnościowych, które z dużym prawdopodobieństwem pozwalają rozpoznać uszkodzenie łąkotki. W przypadkach wątpliwych możemy posiłkować się badaniami obrazowymi (usg i rezonans magnetyczny).  Leczenie uszkodzeń łąkotek jest wyłącznie operacyjne, z wykorzystaniem techniki artroskopowej. W czasie zabiegu najczęściej usuwa się oszczędnie, uszkodzoną część łąkotki, dążąc do pozostawienia w stawie jak największej jej części. Jeśli typ uszkodzenia na to pozwala uszkodzenie łąkotki zaopatrywane jest szwami łąkotkowymi. O sposobie zaopatrzenia danego uszkodzenia decyduje lekarz operator podczas zabiegu operacyjnego. Zabieg wykonywany jest w trybie procedury jednodniowej, w znieczuleniu ogólnym (krótkiej narkozie dożylnej).  Ćwiczenia rozpoczynają się już w kilka godzin po zabiegu, pacjent uczony jest ćwiczeń i postępowania we wczesnym okresie pooperacyjnym podczas pobytu w Artro-Klinice. W większości przypadków, w kilka godzin po zabiegu, pacjent wychodzi na własnych nogach do domu. Po wygojeniu ran pacjent trafia pod opiekę fizjoterapeuty, rehabilitacja prowadzona jest przez około 6 tygodni, natomiast większość pacjentów wraca do pracy między czwartym a szóstym tygodniem od zabiegu.

Po operacji i właściwej rehabilitacji powrót do sportu uzależniony jest od wielu czynników, w tym rozległości zabiegu, towarzyszących uszkodzeniom łąkotki, uszkodzeń innych struktur wewnątrzstawowych (chrząstka, więzadła) oraz  indywidualnych predyspozycji pacjenta.